Havaaalanı Mahallesi Kentsel Dönüşümünde Neler Oluyor?

 

7 Ekim 2012 tarihinde Bakanlar Kurulu Karar ile  Havaalanı Mahallesi riskli alan ilan edildi.

Havaalanı Mahallesi kentsel dönüşüm uygulamalarının labarotuvarı ve ilk örneği olarak ele alındı ve propoganda edildi.

Havaalanı Mahallesinde bugün geldiğimiz noktada 270 bin metrekare bir inşaat, 3 emsal ile ve 0,30 katsayı ile yüzde 70'lik yeşil ve donatı alanı, 3 etapta  toplam 3 bine yakın konut yapılacak. 3 kere daha plan değişikliği yapıldı. 3.sünün sonunda 54 bin m2 artış elde etti.

Yıkım öncesi nüfus 5750 kişi idi. Dönüşüm sonucu 71 bin m2lik alanda bölgede 6840 kişi olacak. Riskli alanda 1225 adet bağımsız birim yıkıldı. 465 kişi tapuda hak sahibi olduğu belirtildi.

'Havaalanı Mahallesi'nin altında nehir çıktı!' Diye açıklamalarda bulunarak oyalayan Esenler Belediye Başkanı Mehmet Tevfik Göksu tarafından 18 Haziran 2013 tarihinde yaptığı bir konuşmada 'İki ay içinde başlanacağı' söylenen, 72 bin m2lik alandaki yapılaşmanın 30 bin m2, 42 bin m2 de donatı alanına terk edeieceğini, hak sahiplerine  1400 konut vereceklerini, inşaat süresinin 24 ile 30 ay içinde anahtar teslim edileceğini söylemişti. Ancak inşaata bu açıklamadan bir yıl sonra başlanabildi.

7 Ekim 2012 yılında Bakanlar Kurulu tarafından riskli alan ilan edilen Havaalanı mahallesi'ndeki Hak sahipleriyle Esenler Belediyesi'nin kentsel dönüşüm kordinatörü ESKON tek yanlı sözleşme imzaladı, diye eleştirilmişti. Bina sayısı 254, bağımsız bölüm sayısı 121 olarak belirlenmişti.

 

Kentsel dönüşüm hak sahipleri Esenler Belediyesi’nin kordinatör şirketi ESKON ile

Hak sahipleri arasında tek taraflı bir sözleşme imzalamaya zorlandı.

Hak sahipleri sözleşmenin 5. Ve 7. Maddesine göre;

1.Daha sonra yapılacak hiç bir değişikliliğe itiraz edemeyecekler, 2.imar mevzuatı ve plan değişikliğinden oluşacak  değer ve inşaat artışlarından hak talep etmeyeceklerdi.

Hak sahipleri nasıl bir proje ile karşılaşacağını, kaçıncı katta oturacağını, sosyal konutta mı yoksa üst gelir grubundan bir konutta oturacağını bilmeden bu sözleşmeye imza attılar.

'NET FARKI' EYLEMİ

Esenler Havaalanı Mahallesi Kentsel dönüşüm projesindeki daire planlarının belediye sitesinden açıklanmasından hemen sonra kıyamet kopmuş, ardından alelacele site paylaştığı verileri yayından kaldırmıştı. Kendilerine net farkı olarak kesilecek rakamı 7 veya 10 metrekare olaral telaffuz ettiklerini oysa bu rakamların 35-40 metrkare olduğunu görerek kesintinin %35 gibi rakamlara ulaşması; 94 m2lik bir evin 58 m2 net olması onları öfkelendirmişti.

Esenler Belediyesi’nin sitesinde Havaalanı Mahallesi hak sahipleri oturacakları dairelerin metrekarelerinin vaat edilen brüt metrkarenin yarısı olduğunu görünce ertesi gün soluğu belediyede aldılar.
Esenler Belediyesi Havaalanı Kentsel Dönüşüm uygulamalarındaki yeni gelişmeler bardağı taşıran son damla oldu. Hak Sahipleri 11.11.2014 tarihinde belediyeye yürüdü, fakat muhatap bulamadılar.

Belediye önünde 30-40 kişilik bir grup halinde toplanarak Belediye Başkanı M.Tevfik Göksu ile görüşmek istediler. Bütün çabalarına karşın görüşmeyi gerçekleştiremediler.  
'Net farkı' nedeniyle sabırları taşan kentsel dönüşüm mağdurları Esenler Belediye'sine geldiler. Başkan Göksu yerine karşılarına  ESKON A.S. Genel müdürü Abdullah Şengör  çıktı. Şengör'ün söylemleri ve sorulara verdiği cevaplar  kimseyi ikna edemedi. Hayalkırıklığı yaşadıklarını belirten hak sahipleri; verilen sözlerin yerine gelmediğini, hiçbir şeyin göründüğü gibi olmadığını söyleyerek ‘İnandık, güvendik, oy verdik; aldatıldık’ dediler. 

Esenler Belediyesi Teknik Başkan Yard. Orhan Oğuz Türk: Yapılara ilişkin Hak sahipleri için inşa edilen yapıların kalitelerinde farklılık yoktur ve eşittir. Bu yapıyı bir birden ayıran bir duvar söz konusu değildir.’ Gibi muğlak bir ifade kullandı.

Oğuz yaptığı açıklamada brütün ne olduğunu söylemedi. Üstüne basa basa ‘Yapılan sözleşmelerde brüt m2 olarak anlaştığımız daireleri hak sahiplerine teslim edeceğiz.’ Dedi. Brüt!

   Hak Sahipleri ile yüz yüze görüşen ve 'Net Farkı'nı açıklamaktan kaçınan ESKON A.Ş. Genel Müdürü Abdulkadir Şengör ise sorumluluğu üzerinden Emlak Konut'a atarak şöyle konuştu. ‘Bu net farkı Emlak Konut'un işi, bizim işimiz değil. Beğenmiyorsanız bize satın!’ Buna karşılık mağdurlar ise 'Zaten sizin derdiniz bizi kovmak! Derdimiz satmak değil, oturmak. Biz burdan başka bir yere gitmek istemiyoruz' Diye tepki gösterdiler.

   Geçen aylarda Havaalanı Mahallesi’nde kentsel dönüşüm inşaatına başlandı. Vaat edilen 2 yıllık inşaat süresi Ocak 2015’te bitecek olan ve 72 dönüm arazi üzerinde, 1400 sosyal konut yapılması için Hak Sahipleri ‘iş ortakları’ ESKON A.Ş.ile sözleşme imzaladı. Maliyetinin 500 milyon TL’yi bulduğu, buna karşılık Hak Sahiplerinden 24 milyon TL talep edildiği belirtilen bu süreçte hak sahipleri türlü yollar denenerek ikna edildi.

   Önce İller Bankası ile görüşen ESKON A.Ş sonuç alamayınca daha sonra Emlak Konut ile anlaştı. Emlak Konut yapacağı 1400 sosyal konut dışında 970 lüks konutun m2sini 4 ile 5 bin TL’den satmaya başladı. Hak sahiplerine ise 'sosyal konut' yapılacağı söyleniyor. 
   Hak sahipleri ESKON'un  tek taraflı sözleşmeler dayatarak itiraz haklarının ellerinden alındığını söyleyerek: '120 m2 arsalarımızı verdik, Eskon 100 m2 ye 80 m2 dedi. O da yetmedi fazla m2 isteyene m2si 2000 TL’den BORÇ çıkardılar. Bu da yetmedi; brütte 7 ile 10 m2 kesinti olacak dediler, yüzde 35’e varan kesintiler uyguladılar. Her şeyi Eskon belirledi, Eskon dayattı, sözlerine sadık kalmadılar' dediler ve son olarak Havaalanı Mahallesi kentsel dönüşüm Hak Sahipleri, Esenler Belediyesi’nin sitesindeki listelerde brüt ile net arsındaki farkı görünce bu herşeyin tuzu biberi oldu, kabus yaşadılar. ‘Bizi depremle korkuttular ama depremden daha beter olduk’ dediler.
  Hak Sahipleri yapılanları bir oyalama, zamana yayma taktikleri olduğunu, ikna becerileri gelişmiş yöneticilerin devreye girip kandırmaya çalıştıkları kanısını taşıdıklarını belirttiler.

'47 m kümesde bunun hesabinı verecekler!

'Ev değil güvercin yuvaları!

'İşi kentsel dönüşüm adı altında,rantsal dönüşüme çevirdiler!

'Esenler Belediyesi kentsel dönüşüm projesinden sınıfta kaldın!

Bunlar Sosyal Medya'da hak sahiplerinin feryadı olarak yankılandı. Ama ulusal basında yankı bulmadı.

 

Göksu, Esenler Kültür Merkezi'nde hak sahipleri ile basının alınmadığı ama 'yandaş' basının girebildiği bir toplantı düzenledi. Orada yaptığı açıklama ile kafaları iyice karıştırdı.

Bugün Esenler Kültür Merkezi'nde saat 10'da yapılan kahvaltı sonrası bilgilendirmede ise Esenler Belediye Başkanı Göksu zor anlar yaşadı.
Bir türlü dairelerinin net olarak kaç metrekare olacağını ısrarla sormalarına karşın net cevap alamadılar. 94 metrekarelik bir dairenin 71 m2 'yaşam alanı'olacağını söyleyen Göksu, sorular üzerin 15 m2 daha kesinti yapılacağını söyledi. 
Ama ısrarla bu 15 m2lik kesintiden sonra net olarak kaç m2 olacağını söylemedi.Bir sonuç çıkmadı, başa dönüldü.
'Bir emlakçıya gidin o size ne veriyorsa biz size aynısını verdik' Diyen Göksu, itiraz edenleri her zamanki uslubuyla 'provakatör' olmakla suçladı. 

 

CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu'nu mahkemeye vererek aldığı 15 bin TL ile sucuk dağıtan, daha sonra kararın Yargıtay'da bozulmasıyla davayı kaybederek 21 bin TL'yi Kılıçdaroğlu'na ödemek durumunda kalan Özhaseki'den etkilenen Göksu;bildik bir suçlama yöntemine başvurarak asıl suçlunun CHP olduğunu ilan etti. CHP'lileri mahkemeye vereceğini, kazandığı parayla döner dağıtacağını söyledi. CHP'nin hak sahiplerinin dairesine daire verilmesine itiraz ettiğini iddia etti.

Esenler Belediyesi CHP Meclis üyeleri bir toplantı ile yaşananların ne anlama geldiğini anlattı.

Havaalanı Mahallesi mağdurları için ‘Ağaca bakarak ormanı göremiyorlar’ diyen Mustafa Usta yaşanan süreci anlattı:

Biz o zaman ‘imar planınız nerede?’ diye sorduk. Göksu ‘ Yapacağız’ dedi. İmar planı yapmamışsın vatandaşla pazarlık yapıyorsun?Dedik.

‘Konserve kutularında gettoyu oluşturacaklar, kendilerine kalan kısımlara da rezidans yapacaklar. Şu an gelinen nokta da aynısı oluyor. Şu an Zeytinburnu Çırpıcı Deresinde bunlar oluyor. Aynı AKP zihniyeti, aynı rantsal dönüşüm zihniyeti…

‘Halkımız sadece metrekarelerin peşinde! Havaalanı Mahallesi halkı  bana şu kadar m2 dedin de bana vermedin de… Kardeşim zaten seni getto yapmış!  Konserve kutusunu oluşturmuş, seni sıkıştırmış, kendi rezidanslarına geçip, seni orada kendi rezidanslarında kapıcı yapacak! Hizmetçi yapacaklar! 

 Sen hizmetçiliği de kabul etmiyorsan, zaten 400-500 TL’lik aidat  veremeyeceksin, satacaksın, orası da senin elinden çıkacak! Gideceksin memleketine! Niye? Seni yükselen bu rantı paylaşmaya layık görmüyorlar!’

Yüksel Kılıç ise: ‘İşleri de hazır! Verecekleri aidatla sahip oldukları dairelerde kiracı konumuna düşecekler!’ uyarısında bulundu.

Mimar Aksal Örüklü  söz alarak şöyle konuştu:  ‘Şu an feryat eden insanlarla biz düşüncelerimizi paylaşmıştık. O insanlara sahip çıkmaya yine devam edeceğiz. Bize oy verseler de vermeseler de haklarını sonuna kadar savunacağız, diyerek Havaalanı kentsel dönüşüm mağdurlarının uğradıkları kayıpların nedenini anlattı.

‘ Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Haziran ayında yayınladığı Tip İmar Yönetmeliği; bu imar yönetmeliğinde açık çıkmalar ve kış (kat) bahçeleri emsal dışıdır diye bir ibare var. Bu sefer buradan yakaladılar. Projenin içine bunları yerleştirdiler. Hak sahipleri şimdi belediyeyi basıyor, metrekare azaldı diyor ama kış bahçelerini, çıkma balkonları göremediler. 18 metrekarelik, içinde açık mutfağın olduğu salonda bütün yaşamınızı geçireceksiniz. Beş kişi hiç misafir gelmezse o 18 m2 içinde oturacak yemeğini pişirecek, yemeğini yiyecek, dinlenecek! 18 m2’nin önüne  kış bahçesi adı altında, 2-2,5 metre camekan çekmiş kış bahçesi demiş, onun önüne de balkon koymuş! Bu projeyi kime gösterirseniz gösterin böyle bir bahçeyi kimse istemez.

Mustafa Usta şöyle dedi:

‘Aksal Örüklü, Havaalanı Mahallesi’nde 54 bin m2 emsalin dışında bir alan çıkardıklarını söyledi. Kotu yukarıdan alarak, ikinci, üçüncü bodrumu emsal dışı dedi, emsale katarak 54 bin m2 alan kazandı. Fakat bu da yetmedi. Palanlara baktıysanız, yatak odasının içinde kış bahçesi,yanında mutfak, mutfağın önünde balkon, balkon ile mutfağı kış bahçesi ile ayırmış, onun yanında salon, salonun içinde kış bahçesi… Topluyoruz yaklaşık 9 m2lik bir alan. Kimisinde 3 kimisinde 9 m2, kimisinde 5 m2, ortalaması 5 m2…1400 konutun tanesinde 5 m2 donatı alanını artırıyoruz, yani Kaks’ı… 7 bin m2 yer kazanıyorlar!  100 m2 daireden 70 daire yapar. Dairenin tanesi 350 milyar. Kış bahçesini ayıran akordiyonun masrafı var. iki daire kış bahçesinin akordiyonuna gitsin, geriye 68 daire kaldı. Kim kazanıyor? Eskon, Emlak GYO, Müteahhit firmalar… Onlar da kazanmıyor görünüyorlar. Ama kapının arkasında kazanıyorlar.

Bütün Türkiye de kış bahçelerini yaptıklarını düşünün, işe size 400 milyar DOLAR! Bugün yapılan rantı 2 sene önceden planlamışlar!’ diyen Usta kış bahçesinin ne olduğuna açıklık getirdi.

 

Havaalanı Mahallesi Kentsel Dönüşüm Mağdurları Ne yapabilirler?

Bu olayların arkasından CHP Milletvekilleri Gürsel Tekin ve Haluk Eyidoğan'ın katıldığı Havaalanı Kentsel Dönüşüm ile ilgili toplantı yapıldı.

'Şimdi burada öncelikle mağdur olduğunu söyleyenler haklarını savunmak isteyenler; haklarını tek tek savunamazlar.

Tüzel kişilik kazanmaları gerekir.

Bir dernek kuracaklar, bir tüzel kişiliğiniz olacak sizinle muhatap olmak isteyenler dernekle görüşecekler.
Sözleşmeye itiraz etmek, mahkemeye gitmek istiyorsanız;
Sözleşme imzaladıktan sonra; 3 kez imar planı değişti. Hangi gerekçelerle sözleşme imar planlarınızı değiştirdiler?
İmar planı değişiklikleriyle, plan tadilatlarıylaelde edilen imar artışlarıvarsa, rant ve değer artışı varsabundan hak talep etme durumunuz olabilir.
Hukuki destek açısından size destek olabiliriz.
Değer artışlarından dolayı, sebepsiz zenginlşeme durumunda ise bunun üzerinden bir dava açabilirsiniz.

Ayrıca hak sahibini yanıltma gibi bir hukuki yaklaşımda da bulunabilirsiniz.
Çünkü bütün bunlar tapu devirleri ve diğer tüm değişiklikler,siz sözleşme imzaladıktan sonra olmuşturç Her ne kadar sözleşmenin 5 ve 7 maddesinde sizin aten önünüzü tıkamak için imza altına almışlar.
Bunlar 2012'de riskli alan ilan edilmeden önce burada önce her şeyi oturup düşünmüşler.

Benim konuştuğum hukukçular diyorlar ki: İdare Usul Kanununa göre dava açılabilir. Sözleşmenin yenilenmesi ve değer artışlarından pay talep etme hakkınız olabilir.

Son gelinen noktada dernekleşerek sorunlarına çare arayacaklarını söyleyen hak sahipleri baskılara boyun eğerek  geri adım atmış görünüyorlar.

Kendilerinin aranarak,dernek kurarsanız  kiralarının kesileceği tehdidi aldıklarını, hatta evlerinin elinden alınacağı korkusu yaşadıklarını söylediler.

Olay çözümsüzlüğünü korumaya devam ediyor.