AKP ekonomisi için hayati öneme sahip olan Körfez sermayesini ülkeye çekmek için yeni bir adım daha atıldı. Buna göre, Hazine Müsteşarlığı İslami bir borçlanma aracı olan sukuk (kira sertifikası) ihracını gerçekleştirdi.
Bilindiği gibi, AKP iktidarı dış finansman sıkıntısı ve yabancı sermaye girişi problemlerini aşmak için Körfez sermayesine kayıtlı veya kayıt dışı yollarla çeşitli imkânlar sağlıyor. Körfez sermayesinin ülkeye girişi kimi zaman kayıt dışı yollarla kimi zamanda özelleştirme ihaleleri, kamu arazisi ve şirket satın alımı gibi kayıt altına alınmış araçlar ile sağlanıyor. Son dönem gündemde olan kayıt altına alınmış yeni araç ise sukuk ihracı.
Sukuk nedir, uygulamada nasıl çalışır?
Sukuk yani kira sertifikası ihracı özellikle birikimlerine faizsiz getiri imkânı arayan İslami sermayeyi kapsayan bir borçlanma aracı anlamına geliyor. Körfez sermayesine hitap eden söz konusu bu İslami borçlanma aracı uygulamada Özel Amaçlı Şirketler ve Varlık Kiralama Şirketleri aracılığıyla gerçekleşiyor.
Buna göre, kira sertifikaları ya da sukuk, Özel Amaçlı Şirketler aracılığı ile ihraç edilen menkul kıymetleri kapsıyor. Varlığa sahip olan ana şirket, örneğin katılım bankası özel amaçlı bir şirket kurar, buna Varlık Kiralama Şirketi adı veriliyor. Söz konusu varlıklar bu varlık kiralama şirketine aktarılır.
Ana şirket daha sonra bu varlıkları geri kiralar, böylece varlık kiralama şirketinden nakit yaratmış olur. Daha sonra da bu varlıklar için kira öder. Varlık kiralama şirketi bu varlıklar için ödemeyi kira sertifikasından elde ettiği gelirle yapar. Varlık kiralama şirketi ana şirketten gelen kira geliriyle sukuku satın alan yatırımcılara ödeme yapar.
Körfez ülkelerinden kaynaklı sukuk piyasası Malezya, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Endonezya, Katar gibi ülkeler her yıl milyarlarca dolarlık sukuk ihraç ediyor. Dünya bankası verilerine göre İslami finansman 2011 yılında 1.3 trilyon dolara ulaştı. Söz konusu bu rakam içinde önemli bir yere sahip olan kira sertifikası piyasası için İngiltere, Fransa, Hindistan ve Rusya çeşitli yasal düzenlemeler yapıyor.
Ayrıca İslami finans sisteminin uygulamasını sağlayacak yasa değişikliklerini yaparak İslami bankalar kuran tek Avrupa ülkesi olan İngiltere'de 21 banka bu tür bankacılık hizmetleri sağlıyor.
Hazine Arap fonlarını çekmek için ilk adımı attı
Hazine Müsteşarlığı tarafından dün geç saatlerde yapılan açıklamada, 5,5 yıl vadeli yani 26 Mart 2018’e kadar kira sertifikası (sukuk) ihracının tutarının 1,5 milyar dolar olduğunu ve kira oranının yüzde 2,803 (Mid Swap oranı + 185 bp) olarak gerçekleştiğini bildirdi.
Böylece 1980'li yıllardan beri ilgili borçlanmalar için çalışmalarda bulunmuş ancak daha önce hiç ihraç aşamasına gelmemiş olan Türkiye, Batılı ülkelerin trilyonlarca dolarlık Körfez fonlarını çekmek için girdiği sukuk (kira sertifikası) pazarına adım atmış oldu.
Buna göre, Hazine ilk sukuk ihracında 1.5 milyar dolar borçlandı ve ihracın yüzde 58'i Ortadoğu'ya gerçekleştirdi.
Konuya ilişkin Hazine Müsteşarlığı'nın internet sitesinde yer alan duyuruda, uluslararası sermaye piyasalarında kira sertifikası ihracı olanaklarını araştırmak üzere Citigroup, HSBC ve Liquidity House'a (Kuwait Finance House iştiraki) yetki verildiği hatırlatıldı.
Yapılan açıklamada, şunlar ifade edildi:
''İhraç tutarı 26 Eylül 2012 tarihinde hesaplarımıza girecektir. İhraca 250 yatırımcı, ihraç tutarının 5 katına yakın talep göstermiştir. Kira sertifikasının yüzde 58'i Ortadoğu, yüzde 13'ü Avrupa, yüzde 12'si Asya, yüzde 9'u Türkiye ve yüzde 8'i ABD'deki yatırımcılara satılmıştır.
Kira sertifikası ihraçlarına, yatırımcı tabanının genişletilmesi ve finansman araçlarının çeşitlendirilmesi stratejisi çerçevesinde yıllık finansman programlarının bir parçası olarak önümüzdeki yıllarda da devam edilmesi planlanmaktadır.''
Konuyla ilgili Reuters'a röportaj veren Kuveyt Türk Genel Müdürü Ufuk Uyan, "Hazine 100 milyar dolarlık ve önemli bölümü de ülke Hazineleri tarafından ihraç edilen bir piyasaya adım atılıyor. Piyasanın büyüklüğü belli. Hazine'nin ihracının ardından katılım bankalarının da ihraçlarını bekliyoruz. Katılım bankalarının TL cinsi ihraçları da olacak. Hazine'nin TL cinsi kira sertifikası ihraçları TCMB ile açık piyasa işlemlerinde de kullanılabilecek" şeklinde konuştu.
AKP, Arap sermayesinden milyarlarca dolar bekliyor
AKP iktidarı attığı bu adım ile Hazine'nin döviz ve TL ihracının bir gösterge oluşturmasını, bunun özel sektörü tetiklemesini ve Körfez sermayesinin ilgisinin artacağını hesaba katarak Türkiye'nin daha önce tam olarak faydalanmadığı İslami yatırımcı kitlesinden kısa vadede milyarlarca dolarlık fon sağlamasını bekleniyor.
Yalnızca krizde olan Avrupa için değil AKP için de kıymete binen Körfez sermayesi bekleneni karşılar mı bilinmez ancak Türkiye gibi ülkelerde bir koyup beş aldığı bir başka tartışma konusu olarak gündemdeki yerini koruyor. Aynı şekilde son yıllarda Arap sermayesi ile yakın ilişkiler geliştirmeye çalışan AKP’nin hangi koşullarda ve ne tür tavizlerin verilerek bu sermaye için ülkeyi cazip hale getirdiği ise üzerinde durulması gereken bir başka konu olarak karşımıza çıkıyor.
(soL- Ekonomi)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder