Genel seçim öncesi İstanbul’a yönelik ilan edilen proje paketleri içinde yer alan ve İstanbul dışında inşa edilmesi öngörülen Yenişehir yaklaşan yerel seçim öncesinde yeniden öne çıkarılıyor. Resmi Gazete’nin 08. 09. 2012 tarihli sayısında Bakanlar Kurulu imzasını taşıyan bir kararla, Yenişehir’in inşaa edileceği bölge kesinleşmiş oldu. Yenişehir olarak sunulan alanın bir bölümü yapılaşmış Kayabaşı bölgesi ile çakışıyor. Bunun dışında kalan parseller haritaya döküldüğünde su havzalarının ve verimli tarım arazilerinin proje alanında kaldığı görülüyor. Alan sınırları içinde değerli tarım toprakları yanında, askeri alanlar da var. Yapılaşma yasağının bulunduğu Sazlıdere gibi su havaları da proje alanında.
SU HAVZALARINA, ORMAN ALANLARINA EL KONULACAK
Proje alanı olarak ilan edilen bölge İstanbul’un mevcut yapılaşma alanın yarısına yakın bir büyüklüğü sahip ve 6 milyon kişiyi barındırabilecek nitelikte. Bu derece büyük bir alanın yaratacağı yüksek ve karşılanması mümkün olmayan kamulaştırma bedellerinden kamuya ait su havzaları, orman alanları ve askeri alanlar gözden çıkarılarak kaçınılacağı anlaşılıyor.
Bakanlar Kurulu kararı projeye ilişkin yetkiyi Şehircilik ve Çevre Bakanlığı’na verirken, projeyi üç ana alana bölüyor. Alanlardan ikisi yerleşim için ayrılırken, Karadeniz kıyısındaki üçüncü alanda dünyanın en büyük havaalanın yapılması öngörülüyor.
Proje Alanı 1: 4.400 hektarlık 1 numaralı proje alanı Küçükçekmece Havzasını kapsıyor. Geçtiğimiz dönemlerde yapılaşma ve sanayinin yarattığı kirlilik nedeniyle içme suyu havzası niteliğini kaybetmiş olan Küçükçekmece Gölü bu kararla tümüyle gözden çıkarılmış oluyor. Oysa Küçükçekmece dünyanın sayılı lagün göllerinden birisi niteliğinde. Sık sık balık ölümleri ile gündeme gelen göldeki kirlilik ve çevre sorunlarını çözmek bir yana, Gölün sit alanı statüsünün Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından iptal edileceği haberleri geçiğimiz aylarda medyaya yansıdı. Sit alanının kaldırılma amacı yaklaşık bir ay sonra alınan Bakanlar Kurulu kararıyla daha net anlaşılıyor. Karara göre bakanlık bu alanları yeni yerleşim alanları olarak planlayacak.
Proje Alanı 2: Yenişehir Projesinin yaratacağı tahribatın daha büyüğü görece bakir durumdaki ikinci bölgede yaşanacak. 25100 ha’lık 2 numaralı proje alanı mevcutta İSKİ içmesuyu havzası niteliğini koruyan ve yapılaşmanın yasak olduğu Sazlıdere barajını ve su havzasını kapsıyor. Havzayı besleyen dereler, geniş tarım toprakları üzerinde yapılaşmanın önü açılıyor. Küçükçekmece’nin geçmişte başına gelenler bu alanların yapılaşmaya açılması ile bu bölgedeki içmessuyu ve sulama alanlarının da başına gelecek. 2 numaralı proje alanının bir başka özelliği de yenişehrin çekirdeği olduğu ifade edilen Kayabaşı ve Sultangazi sınırları arasındaki askeri alanını da kapsaması. Eğer proje uygulanırsa askeri alanlarında bu bölgeden tahliye edilmesi yönünde baskı yaratması kaçınılmaz görünüyor.
Havaalanı Kısmı: 9 000 hektar büyüklüğündeki bir alanda Dünyanın en büyüğü olarak inşa edilmesi planlanan bu havaalanı Michigan Üniversitesi bünyesinde yapılan çalışmada belirlenen ve BirGün’da daha önce duyurduğumuz havaalanı yeriyle örtüşüyor. Havalanlarının etraflarında yerleşimi teşvik ettiği dikkate alındığında, Karadeniz sahilinde havaalanına bitişik planlanan yerleşme projesinden de vazgeçilmediği anlaşılıyor.
İSTANBUL'U RAHATLATMA DEĞİL, ZAYIFLATMA PROJESİ
Projenin bütününe ve büyüklüğüne bakıldığında, söz konusu projenin İstanbul’u rahatlatma değil, bir alternatif İstanbul yaratma girişimi olduğu açıkça görülmektedir. Daha önce yapılan açıklamalarda Yeni İstanbul’un nüfusunun 1 milyon civarında olacağı söyleniyordu. Üç proje alanının su yüzeyleri ve havalimanı çıkarıldığıktan sonraki net büyüklüğü 31.361 hektar. Çevre Düzeni Planı Raporu’nda İstanbul’da meskun alanların toplam büyüklüğünün 64.995 hektar olduğu dikkate alındığında, mevcut İstanbul yerleşik alanının yarısına yakın bir alanın Yenişehir olarak tanımlanıp yapılaşmaya açılmasının öngörüldüğü anlaşılıyor. Çevre Düzeni Planı meskun alanda öngördüğü nüfus büyüklüğü 13 milyon civarında. Aynı yoğunluk ortalamasının Yenişehir içinde geçerli olması durumunda Bakanlar Kurulu tarafından ilan edilen yeni yerleşim bölgesi, yani Yenişehir 6. 272 kişiyi barındıracak.
Dünyanın en büyük olacağı söylenen havaalanı projeye çekim gücü oluşturma açısından stratejik öneme sahip. Projeyi destekleyici nitelikteki tek yatırım havaalanı değil. Çılgın proje olarak sunulan Kanal İstanbul projesinin Küçükçekmece havzası ve Sazlıdere Barajını takip ederek Karadenize ulaştırılmasının planlandığı biliniyor.
YANIT BEKLEYEN SORULAR;
Bu derece büyük bir alan, havaalanı, Boğaza alternatif çılgın projesiyle bir başka İstanbul’un inşaasının amaçlandığını gösteriyor. Bu niyetler karşısında yanıt bekleyen bir dizi soru bulunuyor.
• Bu derece büyük yatırımın gerektirdiği kaynak nereden bulunacak? 3. Köprü’nün kamu kaynakları ile yapılması noktasına gelindiği düşünüldüğünde, Türkiye ve mevcut İstanbul ihmal eden bir biçimde kamu kaynakları bu bölgeye mi aktarılacak?
• Halihazırda tahribata uğramış, su havzaları, değerli tarım toprakları ve ormanlar rant uğrunda tümüyle gözden mi çıkarılıyor.
• Alanın dikkate değer bir bölümünün kamu arazileri olduğu ve yerleşime açılacağı düşünüldüğünde, Proje söz konusu su havzalarını, tarım topraklaı ve tarım alanlarını, Ormanları ve askeri alanları, büyük inşaat firmalarını peşkeş çeken bir özelleştirme stratejsi mi?
• Yetkinin Büyükşehir Belediyesi yerine, Şehircilik ve Çevre Bakanlığı’na veriliyor olması, kendisini yerel demokrasi savunucus ilan eden Hükümet açısından bir tezat oluşturmuyor mu?
• İki yakaya ayrılmış bir İstanbul’un yaratmış olduğu başta ulaşım olmak üzere sorunlar bilinirken, bir üçüncü yakanın yaratılmasının şehircilik ilkeleri açısından herhangi bir değerlendirmesi yapılmış mıdır?
• Bu projeler kendi kontrolündeki yerel yönetimlerin bile bilgisi dışında ve kamuoyu ve meslek odaları ile hiç tartışılmadan, nerelerde, hangi kurumlar ya da kişiler tarafından hazırlanmaktadır?
BİRGÜN
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder